Akte van afwezigheid

Elke onrustwekkende verdwijning moet je aangeven bij de lokale politie. Die lichten op hun beurt de 'Cel Vermiste Personen' van de gerechtelijke politie in. De contactgegevens van een politiekantoor in jouw buurt vind je op www.politie.be(externe link) of via het noodnummer 101.

Vermoeden van afwezigheid

De rechtbank van eerste aanleg kan het vermoeden van afwezigheid vaststellen in de volgende gevallen: 

• Als een persoon meer dan drie maanden niet meer verschijnt in de woonplaats
• Als je van die persoon gedurende minstens drie maanden geen nieuws hebt ontvangen en daardoor onzeker bent of de persoon nog in leven is.  

Een kopie van het vonnis gaat naar de vrederechter. De vrederechter kan een gerechtelijk bewindvoerder aanwijzen om de goederen van de vermiste te beheren.

Verklaring van afwezigheid

De rechtbank van eerste aanleg kan een persoon afwezig verklaren:

• Als er vijf jaar verlopen zijn sinds het vonnis van ‘vermoeden van afwezigheid’. 
• Als  er zeven jaar verlopen zijn sinds je voor het laatst nieuws ontvangen hebt van de vermiste.

We schrijven de beslissing over in de registers van de burgerlijke stand en dat heeft dezelfde gevolgen als een overlijden:

• vrijkomen van de erfenis 
• ontbinding van het huwelijk 
• openvallen van de voogdij over de minderjarige kinderen als de andere ouder overleden is 
• …

Gerechtelijke verklaring van overlijden

De 'gerechtelijke verklaring van overlijden' is bedoeld voor personen die in levensbedreigende omstandigheden verdwenen zijn. Het gaat om personen waarvan we zeker zijn dat ze overleden zijn, maar waarvan we het overlijden niet kunnen vaststellen omdat er geen lichaam gevonden werd of niet kon worden geïdentificeerd.
 
Bijvoorbeeld:

• oorlogsslachtoffers 
• slachtoffers van bomexplosies 
• slachtoffers van vliegtuigongelukken 
• …

Deze rechterlijke beslissing heeft dezelfde waarde als een akte van overlijden en heeft dus ook dezelfde gevolgen als een overlijden. Het overlijden geldt vanaf de datum die de rechtbank aanwijst.

Terugkeer van een 'afwezig verklaarde' persoon

Als de 'afwezig verklaarde' terugkeert of als het bewijs van zijn bestaan geleverd wordt, dan kan de afwezige bij vonnis zijn goederen en de goederen die hij tijdens zijn afwezigheid had moeten verkrijgen, terugkrijgen. Het huwelijk en het huwelijksvermogensstelsel blijven ontbonden. De regelingen met de minderjarige kinderen worden beëindigd. 

Hetzelfde geldt voor een 'overleden verklaarde' persoon die terug zou opduiken.